Universele wetten en Gulden Snede

Inleiding van ‘Samenlevingen in Balans ’

Het verhaal van de kom vol licht

‘Ieder kind dat geboren wordt heeft bij de geboorte een kom vol perfect licht. Als we gedurende ons leven voor ons licht zorgen, zal het krachtiger worden en zullen we vele dingen kunnen doen, zoals zwemmen met de haaien, vliegen met de havik, en alle dingen kennen en begrijpen. Als we echter weglopen voor moeilijke gevoelens of ons arrogant gaan gedragen, laten we een steen in onze kom van licht vallen. Omdat het licht en de steen niet dezelfde ruimte kunnen innemen, gaat er daardoor een klein beetje van het licht uit.
Als we doorgaan met het laten vallen van stenen in onze kom van licht, zal het licht ten slotte uitgaan en zullen wijzelf ook een steen worden. Een steen groeit niet en een steen beweegt niet. Maar als we er op een gegeven moment genoeg van hebben om een steen te zijn, dan is het enige wat we hoeven te doen, de kom omkeren. De stenen zullen er allemaal uitvallen en het licht zal terugkomen. Ons licht zal opnieuw op de wereld om ons heen schijnen en we zullen opnieuw beginnen te groeien.’ ¹

Dit verhaal is afkomstig uit Hawaii en werd traditioneel aan kinderen verteld als een leerverhaal over de essentie van het leven, over wie we in essentie zijn en waarom het belangrijk is om onze keuzes bewust te maken. Het verhaal maakt duidelijk dat onze keuzes niet zonder gevolgen zijn, maar ook dat er een alternatief is en dat als de gevolgen van onze keuzes ons niet bevallen, we dat kunnen herstellen.

Weten dat er een alternatief is

Maar wat als we dit verhaal niet kennen? Wat als we niet weten wie we in essentie zijn en ons niet realiseren dat we door de onbewuste keuzes die we hebben gemaakt een steen zijn geworden? Als dan het moment komt dat we er genoeg van hebben om een steen te zijn, is de kans groot dat we ons niet realiseren dat er een alternatief is …
      Mogelijk denken we dan dat de enige optie die we hebben is om door te gaan op het pad van kortzichtig najagen van persoonlijk materieel gewin, waarbij mensen, bedrijven en landen met elkaar concurreren ten koste van de natuurlijke en levensondersteunende systemen van de aarde en daar zelfs, als we dat nodig vinden, oorlogen voor voeren. Als we ‘genoeg hebben’ van deze situatie, maar niet weten dat er een alternatief is, gaan we mogelijk geloven dat het ‘nu eenmaal’ zo is – we zijn nu eenmaal een steen. Zonder een alternatief laten we liever niet tot ons doordringen dat het pad waar we ons op bevinden uiteindelijk een doodlopend pad is.
      Als we echter weten dat er een alternatief is, verandert er veel. Allereerst helpt dat om de huidige situatie beter te kunnen begrijpen. Mogelijk zijn we nu inderdaad een steen, maar wanneer we ons bewuster worden van onze eigen situatie wordt het mogelijk om ons te realiseren, dat we niet altijd een steen zijn geweest. Blijkbaar is er ooit iets gebeurd waardoor we een steen zijn geworden. Dat kan ons nieuwsgierig maken naar wie we van oorsprong zijn en dus naar de situatie voordat we een steen waren. Hoe meer we ons daarbij kunnen voorstellen, des te beter zullen we onderscheid kunnen maken tussen onze huidige situatie en het mogelijke alternatief. Als we er eenmaal van overtuigd zijn dat er een alternatief is, hebben we ook een keuze.
      Wanneer we ons bovendien weer kunnen herinneren hoe we in de huidige situatie terecht zijn gekomen – en dus wat de oorzaak is waardoor we een steen zijn geworden – wordt het ook mogelijk om van onze ervaringen te leren. Dan wordt het mogelijk om onze keuze te maken en al onze moed te verzamelen om dat te doen wat nodig is om de huidige situatie daadwerkelijk te transformeren en – in de beeldspraak van het verhaal van de kom van licht – de kom om te keren, zodat alle stenen er weer uitvallen en het licht terug zal komen. Dan wordt het mogelijk om weer te zijn wie we van oorsprong zijn, om als individu weer in beweging te komen en op basis daarvan ook onze samenlevingen opnieuw vorm te geven. Dit is, heel kort samengevat, waar dit boek over gaat.

Samenlevingen in Balans en Samenlevingen uit Balans

Wat ik in dit boek beschrijf als ‘Samenlevingen in Balans’ betreft geen theorie, geen bedacht model van een samenleving en geen fantasie. In plaats daarvan verwijs ik met deze term naar samenlevingen zoals die lange tijd wereldwijd op veel plaatsen hebben bestaan en waarvan er enkele nog steeds bestaan. Maar omdat in onze westerse cultuur lang tijd de culturele overtuiging heeft bestaan dat culturele ontwikkeling een lineair proces is en we geneigd zijn om slechts dat waar te nemen wat we geloven, zijn we lange tijd blind geweest voor het bestaan van deze samenlevingen.
      In mijn boek De Hele Olifant in Beeld (2007)² heb ik de universele wetten beschreven die in onze westerse cultuur ook lange tijd buiten beeld zijn geweest. In dat boek heb ik laten zien dat de universele wetten, die ten grondslag liggen aan de achterliggende ordening en harmonie van het universum, terug te vinden zijn in alle eeuwenoude wijsheidstradities en recent grotendeels door baanbrekend wetenschappelijk onderzoek worden bevestigd. Iets vergelijkbaars is het geval met ‘Samenlevingen in Balans’, de term die ik gebruik om samenlevingen te beschrijven waarbinnen inzicht in de universele wetten een inherent onderdeel is van alle aspecten van de cultuur. Dankzij het feit dat wereldwijd wisdomkeepers hun duizenden jaren oude kennis en wijsheid over deze samenlevingen in de afgelopen periode openbaar hebben gemaakt, dankzij de recente archeologische en antropologische inzichten en het onderzoek naar vroegere en hedendaagse matriarchale samenlevingen, en dankzij de getuigenissen van mensen die zijn opgegroeid in Samenlevingen in Balans, beschikken we inmiddels over vele bronnen van informatie over deze samenlevingen.
      Inzicht in de universele wetten maakt duidelijk dat wanneer ietsin overeenstemming is met de werking van deze wetmatigheden, het optimaal functioneert,overeenkomt met wie we in essentie zijn en bovendien in harmonie is met het grotere geheel.Ik was op het spoor gekomen van deze universele wetten omdat ik op zoek was naar een fundamenteel inzicht in wat wel en wat niet werkt. Ik zocht uitgangspunten die een algemene geldigheid en dus een universeel karakter hebben zonder gekleurd te zijn door een specifieke geloofsovertuiging, cultuur of tijd.Aanvankelijk was mijn idee om deze inzichten in de achterliggende universele wetmatigheden te gebruiken als nieuwe uitgangspunten voor vormen van leren en onderwijs die meer in overeenstemming zijn met wie wij als mens – en dus ook als kind – in essentie zijn, die meer in harmonie zijn met de wereld om ons heen en die kinderen de kans geven om hun volledig potentieel te ontwikkelen.
      Inzicht in de universele wetten maakt echter ook duidelijk hoe alles met alles samenhangt en dat de manier waarop we binnen een samenleving leren en onderwijs vormgeven niet los gezien kan worden van alle andere aspecten van die samenleving. Daarom besloot ik om in plaats van me alleen te richten opnieuwe vormen van leren en onderwijs gebaseerd op deze universele wetmatigheden, mijn focus te verleggen naar het geheel van de samenleving.
      En zodra ik mijn focus had verlegd en me probeerde voor te stellen wat het zou betekenen voor een samenlevingals die volledig gebaseerd zou zijn op inzicht in de universele wetten, ontdekte ik dat het helemaal niet nodig was om te proberen me dat voor te stellen, maar dat ik in plaats daarvan kon putten uit een veelheid van bronnen die zulke samenlevingen beschrijven als de oorspronkelijke, natuurlijke staat van alle samenlevingen. De praktijk laat zien dat Samenlevingen in Balans stabiele, egalitaire, vreedzame en florerende samenlevingen zijn, die gekenmerkt worden door gelijkwaardigheid tussen mannen en vrouwen en die duizenden jaren in harmonie met zichzelf en hun omgeving kunnen bestaan.
      Bovendien hielp dit om te begrijpen dat er twee basissystemen, twee fundamenten, zijn voor samenlevingen die elkaar uitsluiten: een samenleving is óf een ‘Samenleving in Balans’ óf een ‘Samenleving uit Balans’. Omdat in ‘Samenlevingen in Balans’ de universele wetten een inherent onderdeel zijn van alle aspecten van de cultuur, is de cultuur in lijn met wie wij in essentie zijn en in harmonie met de natuur en de achterliggende ordening van het universum. In ‘Samenlevingen uit Balans’ zijn de universele wetten in de vergetelheid geraakt en maken deze geen onderdeel meer uit van de cultuur. Als gevolg daarvan is de cultuur in deze samenlevingen niet in harmonie met de natuur en ook niet met wie wij in essentie zijn.
      Omdat voor ‘Samenlevingen in Balans’ geldt dat ook de Wet van Dynamische Balans een inherent onderdeel is van hun cultuur, zijn deze samenlevingen zeer goed in staat om hun (dynamische) balans te handhaven, waardoor het stabiele samenlevingen zijn die tegelijkertijd, dankzij de dynamische balans, flexibel zijn en zich kunnen ontwikkelen. ‘Samenlevingen uit Balans’ zijn permanent uit balans geraakt, niet omdat de inherente neiging om de dynamische balans te herstellen weg is, maar omdat de werking van de Wet van Dynamische Balans structureel geblokkeerd wordt door de dominantie van mannen en/of het mannelijke, naar buiten gerichte aspect, over vrouwen en/of het vrouwelijke, naar binnen gerichte aspect. Zolang deze dominantie bestaat, zijn deze samenlevingen, die samenvattend ook bekend zijn als patriarchale samenlevingen, niet in staat om de dynamische balans te herstellen. Het gevolg is dat ze permanent uit balans zijn, en daardoor als het ware vastzitten. Ze kunnen niet meer groeien en worden steeds minder flexibel. Met andere woorden, ze zijn een steen geworden.

Wisdomkeepers en nu als het moment voor verandering

Op basis van recente archeologische en antropologische inzichten en de recente opleving van het onderzoek naar matriarchale samenlevingen, weten we inmiddels dat ook onze westerse samenleving, die weliswaar inmiddels zo’n 5000 jaar een ‘Samenleving uit Balans’ is, daarvóór ook duizenden jaren lang een ‘Samenleving in Balans’ is geweest. Naast deze bronnen, is de belangrijkste bron voor dit boek de informatie van de wisdomkeepers. Zij hebben op veel verschillende plekken op de wereld gedurende duizenden jaren en vaak onder de meest moeilijke omstandigheden er alles voor overgehad om deze kennis en wijsheid te bewaren door die van generatie op generatie door te geven, omdat ze wisten dat wij, de mensheid, ooit deze informatie nodig zouden hebben om ons opnieuw te realiseren dat er wel degelijk een alternatief is voor de huidige situatie.
      Wereldwijd hebben wisdomkeepers vastgesteld dat nu de tijd gekomen is om deze wijsheid beschikbaar te stellen aan iedereen die daarin geïnteresseerd is. Ze hebben het huidige moment herkend als een tijd van grote verandering en als het uitgelezen moment om bewust te kiezen voor de transformatie naar een natuurlijke ordening van vrede en harmonie. Kortom, ze laten ons weten dat dit het meest geschikte moment is voor het creëren van geheel nieuwe vormen van samenlevingen op deze planeet. Graag wil ik hier mijn diepe dankbaarheid uitspreken voor deze wisdomkeepers, die het mij mogelijk hebben gemaakt om een universeel en coherent alternatief opnieuw in beeld te brengen. Mijn dank gaat in het bijzonder uit naar Grandfather Stalking Wolf (Lipan Apache), Estheemah (Zero Chief), Paula Underwood (Oneida), Dhyani Ywahoo (Cherokee), Hua-Ching Ni (China) en de Waitaha-wisdomkeepers (Nieuw-Zeeland).
      Waarom het nu de juiste tijd daarvoor is, kunnen we onder andere begrijpen op basis van inzicht in de Wet van Ritme. Deze universele wet maakt duidelijk, dat groei en ontwikkeling niet geleidelijk en lineair verlopen, maar cyclisch en sprongsgewijs. Tijden van diepgaande transformatie zijn onstabiele perioden die worden gekenmerkt door het feit dat oude, niet langer werkzame structuren in elkaar storten, waardoor het oude nog maar ten dele werkt, zonder dat het nieuwe reeds helder aanwezig is. Dit uit elkaar vallen creëert vaak tijdelijk een chaotische situatie, die bij nader inzien voorwaarde scheppend blijkt voor het ontstaan van nieuwe vormen van organisatie, die beter werken in de nieuwe, complexere omstandigheden. We kunnen de huidige nieuwe, complexere omstandigheden herkennen in het feit dat het door de toenemende onderlinge verbondenheid wereldwijd steeds duidelijker wordt dat we met ons allen, met de gehele mensheid één planeet delen en dat deze planeet, de aarde, fysieke grenzen heeft. Dat maakt het mogelijk om ons te realiseren dat we als mensheid in feite één gemeenschappelijk doel hebben namelijk leren om in vrede en harmonie met elkaar op deze ene planeet te leven en om samen zorg te dragen voor de aarde als geheel.
      Inzicht in de Wet van Ritme helpt bovendien te begrijpen dat we enerzijds alleen in staat zullen zijn om nieuwe vormen van organisatie te creëren voor de nieuwe complexere omstandigheden met behulp van een verruiming van ons bewustzijn. Anderzijds helpt deze wet begrijpen dat deze huidige tijd van wereldwijde crisis tegelijkertijd de meest geschikte situatie is om de uitdagingen waarmee we geconfronteerd worden te gebruiken als een kans voor zo’n ingrijpende transformatie van bewustzijn. Het is niet moeilijk om te vast te stellen dat we op dit moment wereldwijd zowel met zo’n periode van onstabiliteit te maken hebben, als met een individueel en collectief ontwaken en een groeiend bewustzijn. We beginnen ons steeds meer te realiseren wie we als mens in essentie zijn en dat voedt onze innerlijke motivatie om ernaar te streven ons bewustzijn te verruimen.

De gemeenschappelijke basiskenmerken

Terwijl ‘Samenlevingen in Balans’ een grote diversiteit kennen, hebben deze samenlevingen gemeenschappelijke basiskenmerken met een universeel karakter, waardoor die bruikbaar zijn voor een universele en inclusieve benadering. We kunnen deze gemeenschappelijke basiskenmerken als uitgangspunt gebruiken bij het opnieuw vormgeven van hedendaagse ‘Samenlevingen in Balans’. Deze gemeenschappelijke basiskenmerken en hoe die verschillen van de basiskenmerken van ‘Samenlevingen uit Balans’ beschrijf ik in hoofdstuk 3. Omdat beide basissystemen elkaar uitsluiten en alle verschillende aspecten die samen een cultuur vormen onlosmakelijk met elkaar samenhangen, betekent een transformatie van ‘Samenlevingen uit Balans’ naar ‘Samenlevingen in Balans’ een fundamentele systeemverandering die alle gebieden in de samenleving betreft. Omdat de buitenwereld een weerspiegeling is van onze innerlijke wereld, is ook de staat van bewustzijn die in ‘Samenlevingen in Balans’ als de normale staat van bewustzijn wordt beschouwd een andere staat van zijn dan wat wij in ‘Samenlevingen uit Balans’ als onze normale staat van bewustzijn beschouwen. Omdat de staat van bewustzijn bij dit alles primair is, beschrijf ik in hoofdstuk 4 en 5 uitvoerig de staat van bewustzijn die in ‘Samenlevingen in Balans’ als normaal wordt beschouwd en die we kunnen herkennen als onze oorspronkelijke, natuurlijke staat van bewustzijn.
      Om in staat te zijn om onze situatie te veranderen is het niet alleen nodig te weten dat er een alternatief bestaat, maar ook om inzicht te hebben in de huidige situatie en hoe die geworden is tot wat die is. Want hoe kan het dat ‘Samenlevingen in Balans’, die gekenmerkt worden door het feit dat de Wet van Dynamische Balans een inherent onderdeel is van de cultuur zodat ze goed in staat zijn om hun balans te handhaven, op een bepaald moment toch uit balans raken en ‘Samenlevingen uit Balans’ worden? Dankzij de openbaar gemaakte wijsheid van de wisdomkeepers werd me duidelijk dat het hiervoor belangrijk is dat we ons enerzijds realiseren wie wij als mens in essentie zijn en anderzijds wat – in lijn met de Wet van Ritme – het cyclische patroon van afwisselend spiritueel wakker zijn en spiritueel in slaap vallen hiermee te maken heeft. Op basis daarvan en aan de hand van de historische informatie van de wisdomkeepers wordt het mogelijk om terug te kijken naar onze gemeenschappelijke spirituele geschiedenis. Zo kunnen we begrijpen wat er in het verhaal van de kom van licht bedoeld wordt met het laten vallen van stenen in onze kom van licht. Bovendien biedt dat de ruimere context waardoor we de huidige wereldwijde situatie beter kunnen begrijpen. Het werpt licht op de achterliggende oorzaak waardoor we als ‘Samenlevingen uit Balans’ de neiging hebben om te blijven doen wat we doen en het helpt om te begrijpen wat we op basis van onze gemeenschappelijke ervaringen van dat alles kunnen leren. Hierover gaan hoofdstuk 6, 7, 8, 9 en 10.
      Omdat ook voor ‘Samenlevingen uit Balans’ geldt dat de buitenwereld een weerspiegeling is van onze innerlijke wereld, beschrijf ik in de context van het voorgaande in hoofdstuk 11 de staat van bewustzijn die we in onze westerse cultuur beschouwen als de normale staat van zijn en die op basis van inzicht in de Wet van Dynamische Balans beschreven kan worden als een staat van permanente onbalans en als hinkelen op één been.
      Op basis van dit alles wordt duidelijk dat we een keuze hebben, dat er een alternatief pad naar de toekomst is. Het is de keuze voor dat wat bijdraagt aan het welzijn van al het leven, dus zowel aan het welzijn van alle mensen wereldwijd, als aan het welzijn van de natuur, de planeet als geheel en de komende generaties. Hoofdstuk 12 beschrijft deze keuze die ieder voor zich kan maken. Want omdat de staat van bewustzijn primair is, begint het werk aan deze zeer ingrijpende transformatie en het opnieuw wereldwijd vormgeven van ‘Samenlevingen in Balans’ bij onszelf. Dit betekent ook dat deze ingrijpende transformatie zich alleen van onderaf en op basis van individuele innerlijke motivatie kan ontvouwen. Deze transformatie begint bij individuen die voldoende moed hebben om hun innerlijke balans tussen het mannelijke en het vrouwelijke aspect te herstellen en mede daardoor het lang onderdrukte vrouwelijke aspect uit het individueel en collectief onderbewustzijn weer terug te brengen in ons gemeenschappelijke bewustzijn. Dat zal het mogelijk maken om een solide basis te leggen voor het wereldwijd vormgeven van gelijkwaardige, vreedzame en levensondersteunende ‘Samenlevingen in Balans’.

Tot slot: dit boek is een uitnodiging aan de lezer om met me mee te kijken naar dat wat ik gevonden heb. Mijn verzoek is daarbij om dat wat ik schrijf niet te geloven of als waar aan te nemen, maar om het in plaats daarvan met een open houding als een mogelijkheid te beschouwen. In mijn perspectief ligt de tijd waarin we gewend waren om te geloven wat externe autoriteiten ons vertelden inmiddels achter ons en wordt er in deze tijd van ingrijpende veranderingen van ons allemaal gevraagd om in de eerste plaats trouw te zijn aan onszelf. Dat is de basis waarop de lezer voor zichzelf kan onderzoeken en vaststellen of dat wat ik hier schrijf wel of niet innerlijk ‘juist’ en ‘kloppend’ voelt. Wanneer we ons daarin oefenen kunnen we steeds beter leren vertrouwen op onze eigen innerlijke autoriteit. Dat maakt het mogelijk dat veel lezers tijdens het lezen van dit boek zich zullen realiseren dat deze inzichten helemaal niet nieuw zijn, maar iets wat ze diep van binnen altijd al wisten, maar mogelijk niet helder in beeld konden krijgen of onder woorden konden brengen.

© 2014, Marja de Vries